Jak wybrać świece zapłonowe? [FILM] Ciepła / zimna? Irydowa / zwykła? Różnice i ciekawostki!

Jak wybrać świece zapłonowe do motocykla? Jakie są różnice pomiędzy irydowymi lub zwykłymi? Czy dobrać inną ciepłotę świecy? W poradnikowym filmie i artykule odpowiadamy na pytania!

Jak dobrać świece zapłonowe… Na to pytanie istnieje w gruncie rzeczy tylko jedna poprawna odpowiedź, dzięki której cały film i artykuł mogłyby ograniczyć się do pojedynczego zdania: „Świece zapłonowe należy dobrać zgodnie z katalogiem i specyfikacją producenta”.

Ale przecież chcecie wiedzieć więcej. Sprawdźmy więc jakie są rodzaje świec; jaką gwarancję na dobór świec daje producent; o co chodzi ze świecami zimnymi i ciepłymi; jakie są parametry świec; no i w końcu czy warto wybierać droższe świece lepszego rodzaju?

FILM – Dobór świec zapłonowych do motocykla?

NGK dzieli się wiedzą

Partnerem i sponsorem tego filmu jest marka NGK, ale mówimy wprost – nie zamierzamy namawiać Was do zakupów, ale dzielimy się cenną wiedzą. A tej NGK ma pod dostatkiem, bo jest to światowy lider w segmencie układów zapłonowych. Oferta NGK to pokrycie 100% rynku motocyklowego i przeszło 93% rynku samochodowego w Europie, a więc ci ludzie raczej wiedzą co robią.

Na przykładzie oferty NGK opowiedzmy więc, jakie są rodzaje świec. Zapraszamy do obejrzenia filmu, ale jeżeli wolicie, spisaliśmy powyższą wiedze w formę artykułu.

Rodzaje świec zapłonowych: Yellow Line oraz Iridium

Świece NGK można podzielić w dużym skrócie na 2 podstawowe typy:
– Oparte na technologii niklowej, czyli te zwykłe, Yellow Line, dostępne w żółtych pudełkach.
– Świece oparte na technologii metali szlachetnych jak iryd czy platyna, a także złoto/palladium.

Do tego także warto wspomnieć o pozostałych rodzajach:
– seria Quick Range do maszyn i urządzeń;
– seria Racing, nie do użytku cywilnego, przeznaczone dla profesjonalistów znających się na rzeczy.

Wybór z katalogu oraz gwarancja NGK na silnik

Należy pamiętać, producent bierze odpowiedzialność za swój produkt. Jeżeli więc w swoim motocyklu (poprawnie!) zamontujecie świecę zgodnie z katalogiem, to NGK gwarantuje, że świeca nie będzie przyczyną żadnych awarii lub problemów. Praktycznie zawsze katalog NGK przewiduje świecę zapłonową o jednym rodzaju budowy i parametrów do danego motocykla, aczkolwiek często można zastosować zamiennik w postaci świecy irydowej o lepszych osiągach.

W poprzednim filmie szerzej opowiadaliśmy o sposobie montażu świec zapłonowych oraz o gwarancji udzielanej przez NGK.

Co ciekawe, NGK nie bierze odpowiedzialności za serię Racing. Nie dlatego, że wyczynowe świece są gorsze – ale dlatego, że tuner lub konstruktor silnika sam musi wiedzieć, jak bardzo wykręconych parametrów oczekuje. NGK nie przewiduje katalogu dla świec Racing, a zapewnia jedynie schemat podpowiadający właściwy wybór geometryczny, bo ciepłotę i kształt elektrod wybiera tuner.

Świeca zwykła czy irydowa do motocykla – czym się różnią?

Jak już wspomnieliśmy, nie ma czegoś takiego, jak dobieranie świec według własnego widzi-mi-się w przypadku zwykłych motocykli (czy innych pojazdów). Wachlarz wyboru ogranicza się do świecy zapłonowej z linii podstawowej lub irydowej. Czym się różnią?

Różnice tkwią w zastosowanych materiałach.
– Świeca „yellow line” ma elektrodę masową wykonaną z niklu.
– Świeca irydowa posiada elektrodę z irydu który jest jednym z najtwardszych metali szlachetnych.
– Świece irydowo-platynowe: irydową elektrodę środkowa, a elektroda masy ma płytkę platynowa przyspawaną laserem.

Zalety świec zapłonowych irydowych:

1. Znaczne podwyższenie temperatury topnienia – około 2400 zamiast 1400 stopni Celsjusza. (Pamiętajcie, że w komorze spalania jest od 450 do 850 stC, ale szczytowe temperatury chwilowe przy elektrodach to nawet 2000 stC).
   
2. Znaczne podwyższenie żywotności – nawet 2- lub 3-krotne.
   
3. Wyższe przewodnictwo elektryczne, czyli świece irydowe wymagają niższego napięcia, co odpłaca się niższym zużyciem pozostałych elementów układu zapłonowego, jak cewki czy przewody.
   
4. Niższe zapotrzebowanie prądowe wraz z lepszymi parametrami iskry zapłonowej oznaczają, że silnik przekazuje trochę więcej mocy na koło. Ale nie liczcie na fajerwerki, bo mówimy tu o przyroście rzędu 1-2% Nm mocy oraz wypłaszczeniu wykresu momentu obrotowego… Co ciekawe, takie różnice były możliwe do wykazania na laboratoryjnych hamowniach silnikowych. Bo 1-2% jest zakresem błędu pomiarowego typowej hamowni.
   
5. Cena – świece z metali szlachetnych są jednak znacznie droższe. W przypadku Hondy CB 750, świeca NGK Yellow Line kosztuje około 20 zł, a ta lepsza to około 80 złotych.

Zimna czy ciepła świeca zapłonowa?

Ciepłota świecy zapłonowej to podstawowy i najbardziej znany jej parametr. W przypadku NGK skala wynosi od 2 do 11, a najczęściej stosowane to zakres 6-9.

Każdy producent zakłada optymalne warunki pracy, także temperaturę pracy silnika i temperaturę zapłonu mieszanki komorze spalania. Aby utrzymać te optymalne warunki, stosuje się świece zapłonowe o zadanej ciepłocie.

Wartość cieplna świecy sprowadza się do jej budowy, ponieważ jednym z kluczowych zadań świecy zapłonowej jest oddawanie temperatury z komory spalania poprzez własną konstrukcję… Jak to? Otóż:

– Całe ciepło spalania mieszanki paliwowo powietrznej powstaje w punkcie iskry.
– Zaledwie 20% ciepła z komory spalania absorbuje świeże powietrze z dolotu.
– Kolejne 20% ciepła odprowadza nakrętka 6-kątna i izolator na zewnątrz.
– Niemalże 60% ciepła odprowadza gwint świecy, do głowicy silnika, która następnie chłodzona jest płynem chłodniczym i powietrzem.

„Wartość cieplna” określa zdolność świecy zapłonowej do odprowadzania ciepła:

• Gorąca świeca (niższy stopień w skali) zapłonowa stosunkowo wolno odprowadza ciepło z obszaru komory spalania.

• Zimna świeca (wyższy stopień w skali) całkiem szybko odprowadza ciepło z obszaru komory spalania.

Przedstawmy różnice na lekko przekoloryzowanych przykładach. Można przyjąć, że jeżeli swoim motocyklem sportowym jeździsz wyłącznie po mieście na krótkich odcinkach i to w czasie zimy, to mógłbyś zamontować świecę „cieplejszą”, aby silnik mimo wszystko pozostawał optymalnie dogrzany. Inny przykład: jeżeli zwykły motocykl miejski ostro katujesz na torze w upalne lato, można byłoby założyć świecę „zimniejszą”, która skuteczniej odprowadza ciepło z komory spalania.

Zanim jednak samodzielnie podejmiesz tego typu decyzję i świadomie zgodzisz się na utratę gwarancji od NGK, przemyśl to dobrze – czy aby na pewno warto ryzykować jeśli nie uprawiasz wyczynowo motorsportu? Zajrzyj też do service manuala – niektórzy producenci silników chłodzonych powietrzem przewidują możliwość zastosowania różnej ciepłoty świecy w zależności od warunków atmosferycznych czy sposobu jazdy.

Ostatecznie możesz skonsultować się z ekspertem – na przykład poprzez formularz na stronie NGK. Wiemy, że Dawid uwielbia takie trudne pytania, ale poprosił nas abyśmy o tym nie mówili, więc w razie czego, nie powołujcie się na nas. 🙂

Parametry świecy zapłonowej: średnica, gniazdo, izolator, opornik, odstęp…

Poza ciepłotą, świeca ma sporo innych parametrów. Są one ściśle połączone z budową silnika i wymaganiami producenta. Prawdę mówiąc, parametry te nie są zbyt ciekawe, o ile nie chcemy zagłębiać się w technologię konstruowania świec i poświęcać na taki wykład kolejne pół godziny. Jeżeli jednak chcecie taki film, dajcie znać w komentarzach!

Parametry świecy można poznać po rozkodowaniu tych szalonych cyferek i literek w jej nazwie. Poszczególne parametry oznaczają:

• Typ świecy, czyli np. nietypowa budowa albo podwyższone parametry.
• Średnicę gwintu, a co za tym idzie – rozmiar potrzebnego klucza.
• Rodzaj gniazda – stożkowe lub z podkładką pompowaną.
• Budowę izolatora, czyli tej białej ceramiki – żeberka redukują przebicia.
• Obecność opornika wewnątrz (to może wpływać na redukcję zakłóceń elektromagnetycznych dla komputera pokładowego).
• Wartość cieplna – to już znacie.
• Właściwości konstrukcyjne, czyli irydowa, platynowa, rodzaj konektora, ilość i budowa elektrod.
• Odstęp pomiędzy elektrodami w milimetrach.

W takim razie – jaką świecę zapłonową wybrać?

Wybierz i zamontuj taką świecę, jak zaleca producent i katalog. Możesz ją ewentualnie zamienić na świecę irydową – kilka zalet i jedną wadę tego rozwiązania już znasz.

Przy montażu nie kombinuj z zamiennikami ani innymi patentami, ponieważ NGK bierze pełną odpowiedzialność za świece dopasowane według katalogu. Oczywiście pod warunkiem, że zostały zamontowane odpowiednim narzędziem z odpowiednią siłą (a o tym wspominaliśmy w poprzednim filmie).

Jeżeli z powodu wadliwej świecy dojdzie do awarii Twojego motocykla, marka NGK odkupi Ci ten motocykl. Jednak praktyka i doświadczenie laboratoryjne NGK pokazują, że jeżeli już świece trafiają na reklamację, to przyczyną 99% przypadków jest albo nieodpowiedni montaż, albo współistniejące awarie motocykla. Co ciekawe, po zbadaniu świecy w laboratorium NGK, eksperci potrafią powiedzieć co motocyklista jadł na 3 dni przed zamontowaniem jej w motocyklu…

A teraz, skoro już znasz się na świecach, katalog w dłoń i zabieraj się za serwis swojego motocykla. Dziękujemy NGK za przekazaną wiedzę!