Spis treści
Czy warto wkładać świece irydowe do silnika motocyklowego? Co dają irydowe świece zapłonowe w motocyklu? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym poradniku!
Wielu motocyklistów zastanawia się nad montażem irydowych świec zapłonowych. W niektórych modelach należą one do standardowego wyposażenia, ale czy można je montować w każdym motocyklu?
Świeca zapłonowa to jeden z najważniejszych elementów benzynowego silnika czterosuwowego. Jest końcowym elementem jednego z „wielkiej trójki” podstaw mechaniki i działania każdego motocykla. A więc – kompresja, paliwo i iskra. Teoretycznie te trzy elementy są przepisem na sukces. My zajmijmy się świecami, konkretnie irydowymi.
Standardowa świeca zapłonowa
Typowe świece zapłonowe określa się mianem niklowych. Wynika to z zastosowania stopów tego metalu do budowy elektrod. Takie świece są tanie w produkcji i stosunkowo odporne na niewłaściwe warunki pracy oraz nie zawsze właściwe traktowanie przez samych użytkowników. Nie raz są zalewane poprzez częste zimne starty, czyszczone metalową szczotką, wkręcane wiele razy, a nawet wypalane palnikiem lub na maszynce gazowej. Domorośli mechanicy i właściciele motocykli robią z nimi cuda, mimo że producenci, nie zakładają takich czynności.
Wszystko ma jednak swoje ograniczenia – prędzej czy później elektrody zaczynają się zużywać, dochodzi do tak zwanej erozji iskrowej. W zaniedbanych silnikach pojawiają się także naloty, czy możliwość stopienia elektrod (w silnikach z bardzo ubogą mieszanką). Objawem zużytych świec są problemy z uruchomieniem silnika, wypadające zapłony, czy po prostu permanentny brak iskry.
Jak zużywa się świeca zapłonowa?
Setki tysięcy, a nawet miliony zapłonów, w temperaturze przekraczającej 800 stopni Celsjusza i pod sporym ciśnieniem osiągającym chwilowe wartości nawet 100 barów. Takie wyzwania ma świeca zapłonowa.
Ale to nie wszystko – musi ona także być odporna na erozyjne działanie niespalonej do końca mieszanki czy spalin. Właściwe dobranie świecy to połowa sukcesu – ważne są nie tylko gabaryty, ale też wartość cieplna pozwalająca uzyskać optymalną do warunków pracy zdolność do samooczyszczenia.
Świeca irydowa – co to znaczy?
Iryd jest bardzo twardym, ciężkim (22g na cm3) i praktycznie niepodatnym na działanie agresywnych substancji metalem szlachetnym. Nie ulega działaniu tlenu, chloru, kwasów, ani zasad, przez co idealnie sprawdza się w komorze spalania silnika. W naturalnych warunkach występuje w bardzo małej ilości, stąd jego bardzo wysoka cena. Co ciekawe, nazywany jest „kosmicznym metalem”, gdyż większość jego zasobów pochodzi z meteorytów czy planetoid uderzających w Ziemię jeszcze za czasów dinozaurów. Z uwagi na ową rzadkość, przy budowie świec stosowany jest w wyjątkowo niewielkich ilościach. NGK stosuje metodę spawania laserem elektrod irydowych.
Zalety irydowej świecy zapłonowej
Po pierwsze świece irydowe w sprawnym silniku dużo wolniej się zużywają – podczas gdy standardowe produkty rzadko kiedy przezywają więcej niż 30 tys. km, świece irydowe mają interwały dwa, a nawet trzy razy dłuższe. Jakie konkretnie? Tu polecam oddać się lekturze instrukcji motocykla, gdyż każdy producent ma swoje zalecenia.
Świece irydowe mają też mocniejszą iskrę, do której powstania wystarczające jest niższe napięcie. A jak wiadomo, mocna iskra oznacza szybsze i pełniejsze zapalenie się mieszanki i poprawę osiągów silnika. (P.S. Przyrost mocy to zaledwie 1-2%, ale za to wypłaszcza się krzywa momentu obrotowego.) Wymóg niższego napięcia oznacza wolniejsze zużycie pozostałych elementów układu zapłonowego, jak chociażby przewody. Zastosowanie irydu odczujemy szczególnie przy wyższych przebiegach – w świecach tego typu ryzyko powstania erozji iskrowej jest dużo niższe niż w przypadku standardowych produktów.
Czy są jakieś wady?
Pewną wadą może się wydawać zauważalnie wyższa cena świecy irydowej. Jeśli jednak na spokojnie policzymy koszty, okazuje się, że sporo zaoszczędzimy. W jaki sposób? Po pierwsze świece wystarczają na dłużej, o czym już pisałem. Ale nie zapominajmy także o koszcie robocizny w warsztacie. W niektórych motocyklach wymiana świec wiąże się z rozebraniem maszyny do przysłowiowego rosołu, co nierzadko kosztuje więcej, niż sam zakup świec!
Kiedy stosować świece irydowe?
Odpowiedź jest prosta – gdy chcesz poprawić pracę jednostki napędowej, a w katalogu producenta znalazłeś odpowiednik irydowy… Wybór wydaje się oczywisty!
Jak dobrać świece zapłonowe?
Jeśli kogokolwiek z Was zainteresowała konstrukcja, działanie, czy zjawiska towarzyszące pracy świec zapłonowych, warto zerknąć na platformę techniczną marki NGK nazwaną „TekniWiki” (jest po polsku), gdzie znajdziecie porady, filmy, e-learning i masę technicznych informacji „insajderskich”.
A jeśli poszukujesz świec zapłonowych i chcesz sprawdzić, czy do Twojego motocykla są produkowane zamienniki z elektrodami irydowymi, odpowiedzi znajdziesz w wyszukiwarce produktów NGK…
Ja stosuję świece BRISK Premium EVO, wymieniam zgodnie z instrukcją (nie odwlekam w czasie, tylko gdy nadejdzie ten wiekopomny przebieg) i nie odczuwam problemów ze zmniejszoną mocą lub większym spalaniem. A świece znajdziesz m. in. w Auto Partner czy na Expert Auto